امکان سنجی طرح تولید پلت دارو

مقدمه و معرفی اجمالی

دانش داروسازی نوین از 110 سال قبل و صنعت نوین داروسازی از 7 دهه قبل به ایران  راه یافت. در حاضر 100 کارخانه تولیدکننده داروهای انسانی در ایران وجود دارد و به همین تعداد هم واحدهای تولید مواد اولیه، موثره و ملزومات تولید دارو در کشور فعال هستند. به لحاظ تعداد دارو، سالانه حدود 36-30 میلیارد عدد انواع دارو به اشکال مختلف در کشدر مصرف می شود که نزدیک به 97 درصد آن ساخت داخل بوده و 68 درصد ارزش فروش کل داروها را به خود اختصاص  می دهد. به بیان دیگر فروش داروهای وارداتی از نظر عددی 3 درصد و از نظر ارزش ریالی 32 درصد فروش داروها را تشکیل می دهد. درسال 1393 بیشترین واردات دارویی کشور به ترتیب از کشورهای آلمان، سوئیس و امارات متحده عربی صورت گرفت .

به لحاظ اقلام دارویی، حدود 2900 قلم دارو در فهرست رسمی دارویی کشور ثبت شده است که بیش از دو سوم این اقدلام ساخت داخل است. این حجم تولید داخلی مرتبط با دارو (اعم از داروی ساخته شده و مواد اولیه) ، برای حدود 26 هزار نفر شغل ایجاد کرده است که درصد قابل توجهی از آنها دارای تحصیلات دانشگاهی هستند. کل ارزش بازار دارویی کشور در سال 1393 به حدود 103 هزار میلیارد ریال و فروش عددی آن به 5/30 میلیارد عدد بالغ شد. در حال حاضر فناوری های نوین مانند نانو و بیوتکنولوژی وارد صنایع داروسازی ایران شده هر چند به کارگیری این دانش و فناوری ها هنوز فراگیر نیست، اما به صرف این که ایران می تواند حدود 1850 قلم دارو را به تمامی اشکال دارویی ( قرص، کپسول، ویدال، آمپول و …) تولید کند، دستاورد بزرگی است. با وجود توانایی بالقوه ایران در زمینه تولید و صادرات بسیاری از انواع داروها، صادرات دارویی کشور سالانه تنها به حداکثر 160 میلیون دلار می رسد و سه کشور افغانستان، روسیه و آلمان در صدر واردکنندگان دارو از ایران قرار دارند.

در حال حاضر سه شرکت هولدینگ حدود 66 درصد بازار داروی کشور را در اختیار دارند. سازمان تأمین اجتماعی از طریق شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی، ستاد اجرایی فرمان امام از طریق شرکت دارویی برکت و بانک ملی از طریق شرکت های سرمایه گذاری توسعه ملی، گروه توسعه ملی و شرکت سرمایه گذاری ملی ایران مالکیت عمده شرکت های دارویی کشور را به خود اختصاص  داده اند. برآورد می شود که سهم بخش عمومی و شبه دولتی و حتی دولتی در کارخانه ها و بخش تولید دارو بیش از 70 درصد، و سهم بخش خصوصی واقعی در این صنایع کمتر از 30 درصد باشد. توسعه و بهبود صنایع دارویی کشور در گرو انجام خصوصی سازی های واقعی و ایجاد رقابت سالم از طریق حداقل کردن مداخلات دولتی است. در حال حاضر اصلاح شیوه قیمت گذاری داروهای تولیدی و وارداتی و انتقال مالکیت صنایع دارویی به بخش خصوصی واقعی از اولویت بالایی در صنعت دارو برخوردار است. چنین فرآیندی نه تنها باعث  افزایش انگیزه برای رقابت و افزایش کیفیت داروهای تولید می شود، بلکه برای تولید داخلی مواد اولیه ای که در حال حاضر وارداتی هستند انگیزه ایجاد کرده و از خروج منابع محدود کشور به واسطه قاچاق داروها نیز جلوگیری خواهد کرد.

این گزارش در شرایطی تهیه شده است که آمار و اطلاعات موجود در صنعت دارویی کشور  بسیار اندک و غیرشفاف است. متأسفانه با وجود انجام مکاتبات با سازمان های مربوطه، آمارها و اطلاعات درخواستی دریافت نشد که طبیعتا  این امر در تهیه این گزارش اختلالاتی به وجود آورده است. استخراج جداول و نمودارهای این گزارش از آمارهای خام و محدود موجود نیز باصرف زمان قابل توجهی میسر شده است. از سوی دیگر سایر گزارش های موجود از صنعت داروسازی کشور بسیار اندک بوده و به دلیل قدیمی و ناقص بودن چندان قابل استفاده نیستند.

فایل متنی این طرح در 8 فصل و 59 صفحه تهیه شده که 1 فصل آن جای خالی برای پر کردن اطلاعات شماست و دیگر فصل های آن عبارتند از : خلاصه طرح، بررسی طرح از جنبه اقتصادی، بررسی های فنی و تکنولوژیکی، جنبه های حقوقی، زمان بندی، حلاصه بررسی طرح و پیشنهاد و در نهایت مطالعات مالی. (لازم به ذکر است که این طرح در اواخر سال 1396 نوشته شده است)